بررسی کمی پیچان رودهای رودخانه آجی¬چای در محدوده خواجه تا ونیار

Authors

محمدحسین رضایی مقدم

عادل محمدی فر

خلیل ولیزاده کامران

abstract

اکثر سازه­های آبی و کاربری­های که بر روی رودخا­نه­ها و یا در حاشیه آن­ها قراردارند، به نوعی متأثر از تغییرات مورفولوژیکی رودخانه­ها می­باشند. از این رو بررسی این پدیده از مهم­ترین بخش مطالعات طرح­ها و کاربری­های فوق محسوب مـی­شود. در این پـژوهش نیز بخشی از رودخانه آجی­چای در شمال شرق تبریز به طول حدودا 22 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخانه در مقطع زمانی 52 ساله با استفاده از پارامترهای هندسی کانال از قبیل طول قوس، طول دره و شعاع دایره­های مماس بر قوس­های رودخانه در قالب مدل­های ضریب خمیدگی و زاویه مرکزی می­باشد. بدین منظور مسیر رودخانه از روی عکس­های هوایی و تصویر ماهواره irs سنجنده pan در محیط gis arc در دو بازه و دو دوره (1335-1374 و 1374-1387) رقومی و محاسبه شد و سپس علل تغییرات با استفاده از نقشه­های توپوگرافی 1:50000 و زمین شناسی 1:100000، داده­های هیدرولوژیکی و روش میدانی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد که 1) رودخانه به­طور میانگین در هر دو بازه و در هر دو دوره از انحنای قوس­های خود کاسته است. به­طوری که زاویه مرکزی در بازه اول از 137 به 100 درجه و در بازه دوم از 160 به 148 درجه و ضریب خمیدگی در بازه اول از 33/1 به 15/1 و در بازه دوم از 48/1 بـه 27/1 رسیده است. همچنین تعداد قـوس­ها در سال 1387 نسبت به سال 1335 افـزایش چشم­گیری داشته است به­طوری که در سال 1387 در بازه اول تعداد آن­ها از 11 به 51 و در بازه دوم از 19 به 86 مورد رسیده است. 2) هیچ الگوی شبه پیچان­رودی یا نعل­اسبی درآن دیده نمی­شود. 3) تغییرات مورفولوژیکی رودخانه آجی­چای در بازه زمانی و مکانی مورد مطالعه بیشتر متأثر ازعوامل طبیعی از قبیل کاهش قدرت جریان به علت کاهش میانگین سالانه دبی آب و رسوب، انباشت رسوب و لیتولوژی سست می­باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی کمی پیچان رودهای رودخانه آجی چای در محدوده خواجه تا ونیار

اکثر سازه­های آبی و کاربری­های که بر روی رودخا­نه­ها و یا در حاشیه آن­ها قراردارند، به نوعی متأثر از تغییرات مورفولوژیکی رودخانه­ها می­باشند. از این رو بررسی این پدیده از مهم­ترین بخش مطالعات طرح­ها و کاربری­های فوق محسوب مـی­شود. در این پـژوهش نیز بخشی از رودخانه آجی­چای در شمال شرق تبریز به طول حدودا 22 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخا...

full text

آشکارسازی تغییرات کناری و شناسایی مناطق خطر رودخانه آجی‌چای در محدوده خواجه تا ونیار

  خصوصیات مورفولوژیکی رودخانه به واسطه ویژگی پویای آن همواره دچار تغییر بوده و این تغییرات می­تواند به دلیل فرسایش کناری و جابه­جایی مرزهای رودخانه هر ساله سطح زیادی از اراضی­کشاورزی، نواحی­مسکونی و تأسیسات ­ ساحلی را در معرض نابودی و تخریب قرار دهد. از این رو انجام هر گونه تحلیل هیدرولیکی بر روی رودخانه نیازمند دسترسی به مشخصات دقیق مورفولوژیکی به خصوص شکل آن است. بنابراین، در این پژوهش بخشی ا...

full text

آشکارسازی تغییرات مورفولوژیکی بسترآجی چای در محدوده خواجه تا ونیار

چکیده اکثر سازه های آبی (سدها، پل ها و ایستگاه های پمپاژ)، و کاربری های (مسکونی، زراعی و مرتع) که بر روی رودخا نه ها و یا در حاشیه آن ها قراردارند، به نوعی متاثر از تغییرات مورفولوژیکی رودخانه ها می باشند. از این رو بررسی این پدیده از مهم ترین بخش مطالعات طرح ها و کاربری های فوق محسوب می شود. منطقه مورد مطالعه بخشی از رودخانه آجی چای ما بین خواجه تا ونیار به طول حدودا 22 کیلومتر می باشد که از ...

15 صفحه اول

پیش بینی تغییرات هندسی رودخانه کردان در محدوده پیچان رودی

پیش بینی تغییرات کلی و حتی جزئی الگوی رودخانه ها، از عمده ترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانه ای است. رودخانه کردان در استان البرز ازجمله رودخانه هایی است که از گذشته تاکنون تغییرات متفاوتی را متحمل شده است. این تغییرات بر روی سازه ها و فعالیت های انسانی اطراف رودخانه از طریق فرسایش کناری تأثیرگذار بوده است. هدف این پژوهش بررسی تغییرات مورفولوژی کانال این رودخانه در محدوده پیچان رودی در سط...

full text

پیش بینی تغییرات مسیر رودخانه کارون با استفاده از داده های تاریخی و کمی ژئومورفولوژی(محدوده شوشتر تا اروند رود )

محدوده مورد مطالعه بخشی از رودخانه کارون واقع در استان خوزستان است که از تنگ عقیلی شوشتر تا محل ورود کارون به اروند رود امتداد دارد.تغییرات رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان و تفاوتهای محلی بازه ها با توجه به عوامل زمین ساختی(تکتونیکی)، هیدرولوژیکی و انسانی، سبب آسیب ها و مخاطرات رودخانه ای در طول زمان شده است و کنترل این مخاطرات تنها با شناخت محیط رودخانه و تعیین تغییرات آن به روشهای مناسب ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه جغرافیا و برنامه ریزی

Publisher: دانشگاه تبریز

ISSN 2008-8087

volume 17

issue 44 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023